High Level Assembler - Opcodes overzicht

De eerste tabel hieronder toont de opcodes in de originele S/360 IBM mainframe processor implementatie, inclusief alle vervallen instructies en een selectie van de instructies die later zijn toegevoegd. De andere twee tabellen tonen geselecteerde opcodes voor thans gangbare mainframe processoren.
De tabellen zijn van kleuren voorzien om zichtbaar te maken hoe het ontwerp is veranderd en - bovenal - de orthogonaliteit van het basis-ontwerp, hetgeen zich uit in zowel horizontale als verticale stratificatie.
Een legenda vindt u onder elke tabel.

Zowel selectie als categorie-indeling (in de tweede en derde tabel) zijn van de hand van de auteur; geen enkele betrokkenheid van IBM wordt op welke wijze dan ook geïmpliceerd. De selectie van opcodes is hetzelfde voor alle drie de tabellen, behalve dan dat de eerste tabel enkele opcodes bevat, welke in de andere twee zijn weggelaten. De niet getoonde opcodes zijn echter met name die, welke zelden gebruikt worden en bovendien niet goed passen in de horizontale stratificatie. Zodoende zijn de uitzonderingen - ontstaan door toevoegingen na de originele implementatie van het ontwerp uit de vroege 1960er jaren - veel beter zichtbaar in de verticale stratificatie.

De eerste tabel toont de complete originele set , inclusief de instructies die later zijn vervallen. Zij toont ook alle instructies die getoont worden in de andere twee tabellen.

De tweede tabel toont de horizontale stratificatie; deze organiseert de instructies voornamelijk naar het type van de data. Het is duidelijk zichtbaar, dat veel van de nieuwere instructies zijn toegevoegd op plaatsen die in overeenkomst waren met de bestaande stratificatie. Sommige instructies lijken echter op willekeurige posities geplaatst te zijn. Niet veel van deze uitzonderingen zijn zichtbaar in de tabel; dit resulteert (voor een groot deel) uit de manier waarop ik de tabel heb geconstrueerd.

De derde tabel toont de verticale stratificatie ; deze organiseert de instructies voornamelijk naar het soort bewerking. De achtergrond kleuren coderen voor het soort bewerking, de kleur van de tekst verzorgt een nadere verbijzondering. Een witte achtergrond bijvoorbeeld geeft alle bewerkingen aan welke gegevens uit het geheugen ophalen. Hierbij wordt voor alle load-negative opcodes groene tekst gebruikt, terwijl voor load-positive opcodes zwarte tekst wordt gebruikt, etc.

In de derde tabel is veel beter zichtbaar dat IBM gepoogd heeft nieuwe opcodes op een logische plek in te voegen, indien de betreffende plek nog beschikbaar was. Desalniettemin zijn er nogal wat nieuwere opcodes op schijnbaar willekeurige posities beland.

De tabel toont een aantal interessante details van de implementatie. Ten eerste kunnen we zien dat een aantal bewerkingen steeds een aantal regels overslaan. Bijvoorbeeld de logische and-instructies vinden we op regels 1, 5, 9, en D. Dat wil zeggen: er zitten steeds vier regels tussen.

Het tweede detail is dat we in deze tabel de horizontale stratificatie nog deels terug zien komen, ondanks het feit dat de tabel is opgezet om juist de verticale stratificatie zichtbaar te maken. Zie met name de branch-on-index en de schuif-bewerkinge op regel 8.

Originele Implementatie.

	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	A	B	C	D	E	F
0					SPM	BALR	BCTR	BCR	SSK	ISK	SVC	BSM	BASSM	BASR	MVCL	CLCL
1	LPR	LNR	LTR	LCR	NR	CLR	OR	XR	LR	CR	AR	SR	MR	DR	ALR	SLR
2	LPDR	LNDR	LTDR	LCDR	HDR	LDXR	MXR	MXDR	LDR	CDR	ADR	SDR	MDR	DDR	AWR	SWR
3	LPER	LNER	LTER	LCER	HER	LEDR	AXR	SXR	LER	CER	AER	SER	MER	DER	AUR	SUR
4	STH	LA	STC	IC	EX	BAL	BCT	BC	LH	CH	AH	SH	MH	BAS	CVD	CVB
5	ST	LAE			N	CL	O	X	L	C	A	S	M	D	AL	SL
6	STD							MXD	LD	CD	AD	SD	MD	DD	AW	SW
7	STE	MS							LE	CE	AE	SE	ME	DE	AU	SU
8	SSM		LPSW	DIAG	WRD BRXH	RDD BRXLE	BXH	BXLE	SRL	SLL	SRA	SLA	SRDL	SLDL	SRDA	SLDA
9	STM	TM	MVI	TS	NI	CLI	OI	XI	LM		LAM	STAM	SIO	TIO	HIO	TCH
A									MVCLE	CLCLE						MC
B		LRA					STCTL	LCTL			CS	CDS		CLM	STCM	ICM
C
D		MVN	MVC	MVZ	NC	CLC	OC	XC		MVCK	MVCP	MVCS	TR	TRT	ED	EDMK
E		PKU	UNPKU						MVCIN	PKA	UNPKA				PLO	LMD
F	SRP	MVO	PACK	UNPK					ZAP	CP	AP	SP	MP	DP

Legenda

Zwart zonder tekst: Niet toegewezen
Blauw met witte tekst: Instructies in de originele set, nog steeds geldig
Rood met zwarte tekst: Instructies in de originele set, niet langer geldig
Geel met zwarte tekst: Nieuwe instructies, niet in de originele set

Horizontale Stratificatie.

	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	A	B	C	D	E	F
0					SPM	BALR	BCTR	BCR			SVC	BSM	BASSM	BASR	MVCL	CLCL
1	LPR	LNR	LTR	LCR	NR	CLR	OR	XR	LR	CR	AR	SR	MR	DR	ALR	SLR
2	LPDR	LNDR	LTDR	LCDR	HDR	LDXR	MXR	MXDR	LDR	CDR	ADR	SDR	MDR	DDR	AWR	SWR
3	LPER	LNER	LTER	LCER	HER	LEDR	AXR	SXR	LER	CER	AER	SER	MER	DER	AUR	SUR
4	STH	LA	STC	IC	EX	BAL	BCT	BC	LH	CH	AH	SH	MH	BAS	CVD	CVB
5	ST	LAE			N	CL	O	X	L	C	A	S	M	D	AL	SL
6	STD							MXD	LD	CD	AD	SD	MD	DD	AW	SW
7	STE	MS							LE	CE	AE	SE	ME	DE	AU	SU
8					BRXH	BRXLE	BXH	BXLE	SRL	SLL	SRA	SLA	SRDL	SLDL	SRDA	SLDA
9	STM	TM	MVI	TS	NI	CLI	OI	XI	LM		LAM	STAM
A									MVCLE	CLCLE						MC
B		LRA					STCTL	LCTL			CS	CDS		CLM	STCM	ICM
C
D		MVN	MVC	MVZ	NC	CLC	OC	XC		MVCK	MVCP	MVCS	TR	TRT	ED	EDMK
E		PKU	UNPKU						MVCIN	PKA	UNPKA				PLO	LMD
F	SRP	MVO	PACK	UNPK					ZAP	CP	AP	SP	MP	DP

Legenda

Zwart zonder tekst: Niet toegewezen / Nietgetoond
Blauw met zwarte tekst: Verplaatsen van gegevens
Bruin met zwarte tekst: Boolean logica
Groen met zwarte tekst: Drijvende komman bewerkingen
Grijs met zwarte tekst: Bewerkingen op character data
Paars met zwarte tekst: Bit bewerkingen
Rose met zwarte tekst: Programma logica
Rood met zwarte tekst: Packed-decimal bewerkingen
Geel met zwarte tekst: Rekenen met gehele getallen
Wit met zwarte tekst: Overige bewerkingen

Verticale Stratificatie.

	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	A	B	C	D	E	F
0					SPM	BALR	BCTR	BCR			SVC	BSM	BASSM	BASR	MVCL	CLCL
1	LPR	LNR	LTR	LCR	NR	CLR	OR	XR	LR	CR	AR	SR	MR	DR	ALR	SLR
2	LPDR	LNDR	LTDR	LCDR	HDR	LDXR	MXR	MXDR	LDR	CDR	ADR	SDR	MDR	DDR	AWR	SWR
3	LPER	LNER	LTER	LCER	HER	LEDR	AXR	SXR	LER	CER	AER	SER	MER	DER	AUR	SUR
4	STH	LA	STC	IC	EX	BAL	BCT	BC	LH	CH	AH	SH	MH	BAS	CVD	CVB
5	ST	LAE			N	CL	O	X	L	C	A	S	M	D	AL	SL
6	STD							MXD	LD	CD	AD	SD	MD	DD	AW	SW
7	STE	MS							LE	CE	AE	SE	ME	DE	AU	SU
8					BRXH	BRXLE	BXH	BXLE	SRL	SLL	SRA	SLA	SRDL	SLDL	SRDA	SLDA
9	STM	TM	MVI	TS	NI	CLI	OI	XI	LM		LAM	STAM
A									MVCLE	CLCLE						MC
B		LRA					STCTL	LCTL			CS	CDS		CLM	STCM	ICM
C
D		MVN	MVC	MVZ	NC	CLC	OC	XC		MVCK	MVCP	MVCS	TR	TRT	ED	EDMK
E		PKU	UNPKU						MVCIN	PKA	UNPKA				PLO	LMD
F	SRP	MVO	PACK	UNPK					ZAP	CP	AP	SP	MP	DP

Legenda

Zwart zonder tekst

Niet toegewezen / Niet getoond

Groen met zwarte tekst

Bewerkingen die gegeven verplaatsen

Grijs met rode tekst

Bewerkingen die gegevens opslaan in het geheugen

Rose achtergrond

Bewerkingen op bits:

Groene tekst: Bitwise and bewerkingen
Zwarte tekst: Bitwise or (inclusief) bewerkingen
Blauwe tekst: Bitwise exclusive-or bewerkingen

Rode achtergrond

Rekenkundige bewerkingen:

Zwarte tekst: Optel-bewerkingen
Witte tekst: Aftrek-bewerkingen
Blauwe tekst: Vermenigvuldigings-bewerkingen
Gele tekst: Deel-bewerkingen
Groene tekst: Halverings-bewerkingen

Witte achtergrond

Bewerkingen die gegevens laden:

Groene tekst: Load positive bewerkingen
Zwarte tekst: Load negative bewerkingen
Gele tekst: Load and test bewerkingen
Blauwe tekst: Load complement bewerkingen
Rode tekst: Load bewerkingen
Paarse tekst: Load adres bewerkingen

Gele achtergrond

Bewerkingen die gegevens vergelijken:

Zwarte tekst: Vergelijkings-bewerkingen
Rode tekst: Logische vergelijkings-bewerkingen

Blauwe achtergrond

"Overige" bewerkingen:

Witte tekst: Sprong-opdrachten
Rode tekst: Sschuif-bewerkingen
Zwarte tekst: Alle overige bewerkingen

Deze site is aangesloten bij WebRing. Bekijkt u gerust de lijst van mainframe-gerelateerde sites.		Dino's zijn niet dood. Ze zijn gezond en wel en leven in computer-centra overal om ons heen. Zij spreken in tongen en doen wonderbare magie met computers. Pas op voor de dino! En voor het geval u zit te wachten op het definitieve einde van deze dino's: onthoud dat dino's de wereld 155 miljoen jaren hebben geregeerd!
Dino's en andere anachronismen [ Aanmelden \| Ring Overzicht \| Willekeurig \| << Vorige \| Volgende >> ]

Naar de originele instructie set.
Naar de horizontale stratificatie.
Naar de verticale stratificatie.

Naar de Nederlands-talige homepage.
Naar de algemene homepage.

Hieronder vindt u het logo van onze sponsor en logos van web-standaarden waaraan deze web-pagina voldoet.